Latarnia morska w Krynicy Morskiej – dlaczego jest nietypowa?
6
(gt)
Latarnia morska w Krynicy Morskiej jest piękną i unikalną budowlą na Mierzei Wiślanej. Jednak w porównaniu do innych obiektów tego typu trochę się od nich różni. Dlaczego?

Latarnia morska w Krynicy Morskiej

 

Dziś mamy nowoczesne technologie ułatwiające żeglugę: radary, nawigację, łączność. Ale w przeszłości to właśnie latarnie morskie były ważnymi elementami bezpieczeństwa na morzu. Budowali je już starożytni, ale największy rozkwit przypadał na XIX-XX wiek. Właśnie w tym czasie powstała krynicka latarnia.

 

Wyjątkowa już na starcie

Latarnia morska w Krynicy od samego początku miała inny cel niż jej „koleżanki”. Zamiast wskazywać drogę do portu, była brakującym znakiem nawigacyjnym na trasie Hel – Piława (dzisiejszy Bałtijsk). Władze pruskie zdecydowały o budowie 29-metrowego obiektu na 29-metrowej wydmie tuż za Krynica Morską. Budowa rozpoczęła się w 1894 i trwała rok, a 1 maja 1895 roku po raz pierwszy wyemitowała światło. 

Budynek latarni wraz z towarzyszącymi obiektami charakteryzował się typową dla epoki i regionu architekturą. Źródłem światła był obrotowy aparat Fresnela III klasy niemieckiej firmy Picht & Co. Snop światła generowano ze spalania oleju, potem benzolu, a następnie z gazu. Dopiero w 1938 roku zelektryfikowano latarnię. Niestety, konstrukcja nie przetrwała II wojny światowej. Wycofujący się Niemcy zaminowali obiekt, a niczego niepodejrzewający Rosjanie do niego weszli. W dniu 3 maja 1945 roku zginęło kilku z nich, a wieża latarni uległa zniszczeniu. 

 

Nowa latarnia

Przez 3 powojenne lata Krynica Morska pozbawiona była oznakowania nawigacyjnego, co utrudniało żeglugę na obu akwenach. Zadanie latarni przejął dom wczasowy Bałtyk, na którym zainstalowano tymczasowe oświetlenie o widzialności 10 Mm. W międzyczasie trwały prace budowlane przy nowej latarni, która stanęła 15 metrów od swojej poprzedniczki. 

Projektantem był prof. Stanisław Puzyna z Politechniki Gdańskiej, konstrukcję wykonano z prefabrykatów betonowych. Wieża ma średnicę 6 metrów w podstawie i 4,5 metra u szczytu, a całkowita wysokość to 26,5 metra. Urządzenie świetlne, składa z soczewki średnicy 100 cm i 2 żarówek o mocy 1kW każda. Zasięg strumienia światła to 19,5 Mm. Uroczystość otwarcia miała miejsce w dniu 25 sierpnia 1951 roku. Krynicka latarnia latach 1957-1997 - jako radiolatarnia - nadawała alfabetem Morse'a sygnał "KM". 

Kamienne pozostałości pierwszej budowli

 

Lapidarium

Obok nowej latarni zorganizowano niedawno małe lapidarium. Znajdują się w nim kamienne pozostałości pierwszej budowli, które można swobodnie oglądać. Wydobyto je w czasie prac rekultywacyjnych okolicznego terenu. 

Granitowe elementy pokazują, jak ważna i solidna była pierwsza latarnia morska, która – gdyby nie działalność wojenna – z pewnością przetrwałaby do dzisiaj. 

Granitowe elementy znajdują się przy latarni morskiej