Muzeum Zalewu Wiślanego w Kątach Rybackich doskonale ukazuje historię rybołówstwa. To również świetne miejsce do organizowania ciekawych wydarzeń. Obecnie odbywa się tam wystawa czasowa pt. „Żeglarstwo lodowe. Bojery DN na Zalewie Wiślanym”. Rozpoczęła się 26 kwietnia i potrwa aż do 30 października 2023 r. 

Ślizgi lodowe, czyli bojery

To rodzaj jednostki, która porusza się po lodzie, a napędzana jest za pośrednictwem wiatru. Jej prędkość przekracza 100 km/h, a żeglarz unosi się ponad lodem kilkanaście centymetrów.

– Żeglarstwo lodowe wywodzi się z Holandii i znane było już w XVII w. Pierwsze ślizgi służyły do transportu ludzi i ładunków po zamarzniętych akwenach – wyjaśnia Magdalena Woźniak, kuratorka wystawy.

Ślig lodowy zyskał popularność również w Ameryce, gdzie pojawił się w połowie XVIII w. za sprawą holenderskich osadników. Pierwszy bojer został zbudowany prawdopodobnie w 1970 roku nad rzeką Hudson.

Żeglarstwo lodowe w Europie

Największą popularność ten rodzaj żeglarstwa zyskał przede wszystkim w krajach bałtyckich oraz Rosji. Ważą datą w historii jest 1882 r., kiedy to u ujścia rzeki Newy odbyły się pierwsze regaty bojerowe. Odcinek do pokonania wynosił wtedy 84 km. 

Warto wspomnieć, że w 1928 r. powstała Europejska Unia Żeglarstwa Lodowego skupiająca takie kraje jak Niemcy, Litwa, Łotwa i Estonia. Kilka lat później, a dokładnie w 1935 r. dołączyła do organizacji również Polska.

W okresie międzywojennym żeglarstwo lodowe stawało się coraz bardziej popularne w Polsce, na czele z dwuosobowym bojerem o nazwie Monotyp XV.

Co oznacza symbol „DN”?

Amerykańska gazeta „Detroit News” ogłosiła w 1936 r. konkurs, którego celem było stworzenie konceptu rekreacyjnego sprzętu do zabaw na lodzie. Wygrał go mały ślizg lodowy z zastosowaniem nowoczesnej przedniej płozy sterującej. Otrzymał nazwę DN-60. Skrót pochodzi od nazwy gazety, zaś 60 od powierzchni pomiarowej wyrażonej w stopach kwadratowych. 

DN-60 był mniejszy od Monotypu XV, lżejszy, prosty w budowie i łatwy w transporcie. W 1966 r. bojery te trafiły do Polski. 

Wystawa w muzeum w Kątach Rybackich

Najważniejszym eksponatem na wystawie pt. „Żeglarstwo lodowe. Bojery DN na Zalewie Wiślanym” jest właśnie ślizg lodowy tego typu wraz z żaglem. Co ciekawe, ten egzemplarz został wykorzystany w czasie bojerowych mistrzostw, które rozegrały się w Krynicy Morskiej. Na wystawie zgromadzono także sprzęt regatowy, m.in. oryginalne kaski, kamizelki i inne. 

Eksponaty pochodzą z Jacht Klub Krynica Morska, funkcjonującego od lat 60. Miasto stało się światowym ośrodkiem sportu bojerowego. Odbywały się tu Mistrzostwa Świata i Międzynarodowe Mistrzostwa Polski w żeglarstwie lodowym, a także trzykrotnie mistrzostwa Europy.

Podczas wystawy można ponadto wysłuchać wywiadów z utytułowanymi zawodnikami regat, Laurą Banach i Michałem Burczyńskim.