ul. Zalewowa 9, 82-103 Sztutowo
Dodaj do planowanej podróży
12

Polski posterunek celny w Stutthofie miał za zadanie pilnować ruchu osobowego i towarowego w dwóch rejonach. Pierwszy to przejście lądowe na Mierzei w miejscowości Neue Welt (koło Pröbbernau/Przebrna), drugi to ruch rzeczny na Wiśle Królewieckiej i jej styku z granicą Prus Wschodnich. „Celna Placówka Kontrolna” obejmowała swoim zasięgiem spory obszar. Kilku polskich urzędników, którym przekazano do dyspozycji motocykl, samochód oraz motorówkę miało sprawować pieczę nad pracą około 50 celników Wolnego Miasta Gdańska stacjonujących w Steegen (Stegnie) i Stutthofie.

Praca celników w Stutthofie nie była łatwa. Warunki uległy pogorszeniu w połowie lat 30. po przejęciu przez nazistów pełni władzy w Wolnym Mieście Gdańsku. Okoliczna ludność kierowana przez lokalne nazistowskie władze zaczęła wrogo odnosić się do polskich celników. To spowodowało m.in. kłopoty z kwaterowaniem i zaprowiantowaniem celników w miejscowości. 

Począwszy od grudnia 1934 r. siedzibą polskiej placówki celnej w Stutthofie był dom przy Pilauerstrasse 22. Jego właścicielką była miejscowa Niemka Frieda Rathke. Umowa najmu została zawarta mimo antypolskich wystąpień we wsi, inspirowanych przez NSDAP. Wiosną 1939 r. wymówiono celnikom usług i sprzedaży w sklepach w Stutthofie i okolicy. Co więcej, ich każdy ruch był pod stałą obserwacją mieszkańców.

W nocy z 30/31 sierpnia 1939 r. obsada polskiego posterunku opuściła potajemnie teren gminy, wykonując ostatnie rozkazy. Celnicy udali się do Kałdowa koło Malborka, gdzie lada chwila doszło do wybuchu wojny. Jeden z nich zginął w czasie walk, pozostali trafili do obozów jenieckich. 1 września 1939 r. polska placówka w Stutthofie została ostrzelana i zaatakowana.

Udostępnij tę stronę: